Refluks jest powszechną dolegliwością układu pokarmowego, której objawy obniżają jakość życia i zabierają radość ze spożywanych posiłków. Wśród czynników, które sprzyjają rozwojowi choroby refluksowej wymienia się m.in. niezdrowy styl życia, palenie papierosów, konsumpcję alkoholu i nadmierną masę ciała. Podpowiadamy zasady diety przy refluksie pokarmowym. Z artykułu dowiesz się co jeść, a czego unikać, aby złagodzić objawy refluksu.
Spis treści:
Czym jest refluks?
Objawy choroby refluksowej
Przyczyny refluksu
Deita refluksowa – zasady
Produkty zalecane przy refluksie
Dieta refluksowa – produkty niezalecane
Refluks przykładowy jadłospis
Choroba refluksowa przełyku polega na wstecznym zarzucaniu treści pokarmowej z żołądka do przełyku, co powoduje kłopotliwe objawy i powikłania. Jej leczenie opiera się na stosowaniu leków, które ograniczają wytwarzanie kwasu solnego w żołądku oraz zwiększają pH treści pokarmowej. Równie istotnym elementem terapii jest stosowanie odpowiedniej diety i obniżenie masy ciała, ponieważ leki nie są skuteczne nawet u 30-50% chorych.
Objawy choroby refluksowej przełyku pojawiają się zazwyczaj po ok. pół do dwóch godzin od spożycia posiłku. Ich wystąpieniu sprzyja obfite i/lub tłuste jedzenie, które zawiera niezalecane produkty, a także przyjęcie po posiłku schylonej lub leżącej pozycji.
Najczęściej zgłaszane symptomy choroby refluksowej to:
Przyczyną choroby refluksowej jest nieprawidłowa motoryka, a także obniżone ciśnienie w dolnym zwieraczu przełyku. To mięsień o charakterze czynnościowym, który tworzy przegrodę między przełykiem a wpustem żołądka. Jego prawidłowa czynność umożliwia przedostanie się kęsa pożywienia do żołądka, a jednocześnie zapobiega cofaniu się go z powrotem do przełyku. Gdy dolny zwieracz przełyku działa niewłaściwie, co ma miejsce przy refluksie, nie stanowi przegrody, w związku z tym treść pokarmowa się cofa. Ponieważ jest częściowo wymieszana z kwasem solnym wytwarzanym w żołądku, drażni delikatną błonę śluzową przełyku powodując nieprzyjemne dolegliwości.
Czynniki, które sprzyjają zaburzeniom funkcjonowania dolnego zwieracza przełyku to m.in.:
Modyfikacja sposobu odżywiania się stanowi, obok farmakoterapii, bardzo ważny element leczenia refluksu. Dieta przy chorobie refluksowej zawsze powinna być indywidualnie dopasowana do potrzeb chorego, zarówno pod kątem wybieranych produktów, jak i kaloryczności. Zaleca się spożywanie 5-6 niewielkich objętościowo posiłków w ciągu dnia, najlepiej o stałych porach. Ostatni posiłek nie powinien być zjedzony później niż 3 godziny przed snem. Po posiłku nie należy się kłaść, gdyż sprzyja to zaostrzeniom refluksu. Wskazane jest unikanie produktów kwaśnych, ostrych, tłustych i wysokobłonnikowych.
Dieta przy refluksie jest zgodna z zasadami diety lekkostrawnej, a dodatkowo eliminuje pokarmy wzmagające wydzielanie soku żołądkowego. Pokarmy zalecane przy refluksie to dobrze ugotowane produkty zbożowe i warzywa, dojrzałe i miękkie owoce, chude mięso i ryby, a także produkty mleczne o niskiej zawartości tłuszczu. Polecana forma obróbki kulinarnej żywności to gotowanie w wodzie lub na parze, duszenie w sosach własnych lub pieczenie w rękawie. Nie zaleca się smażenia potraw, zwłaszcza z wykorzystaniem dużej ilości oleju, masła, smalcu lub innego tłuszczu. Osoby z nadmierną masą ciała powinny stosować dietę o obniżonej kaloryczności względem potrzeb organizmu.
Produkty, które są zwykle dobrze tolerowane przy chorobie refluksowej to:
Istnieje wiele produktów, które mogą powodować objawy refluksu, natomiast przed ich eliminacją, warto sprawdzić indywidualną tolerancję. Niektóre pokarmy niezalecane odznaczają się wysoką wartością odżywczą (np. pełnoziarniste produkty zbożowe, tłuste ryby, strączki), dlatego warto uwzględniać je w diecie nawet w niewielkich ilościach, które nie powodują nieprzyjemnych objawów.
Produkty niezalecane przy refluksie to:
W przypadku choroby refluksowej zaleca się rezygnację z palenia papierosów, a także alkoholu.