Dr Ewa Dąbrowska jest pracownikiem Akademii Medycznej w Gdańsku i autorką diety warzywno-owocowej. Dieta Dąbrowskiej budzi zainteresowanie wśród osób, które chcą obniżyć obecną masę ciała lub poprawić stan zdrowia. Jednocześnie wzbudza liczne kontrowersje pośród dietetyków i lekarzy, którzy wprost przeciwnie – widzą możliwe zagrożenia dla zdrowia wynikające z jej zastosowania. Wyjaśniamy, na czym polega post Dąbrowskiej, jakie są jego zasady i efekty.
Spis treści:
Na czym polega dieta Dąbrowskiej?
Zasady diety dr Dąbrowskiej
Produkty zalecane na poście Dąbrowskiej
Produkty niezalecane na diecie Dąbrowskiej
Efekty i skutki uboczne
Dieta Dąbrowskiej to warzywno-owocowa „lecznicza” głodówka. Według autorki jej zastosowanie ma istotnie poprawić stan zdrowia oraz ogólną kondycję organizmu. Fenomen diety Dr Dąbrowskiej ma polegać na wykorzystaniu zdolności komórek do samouzdrowienia aktywowanego pod wpływem postu, poprzez eliminację uszkodzonych i nieprawidłowych komórek ciała, które organizm ma wykorzystywać jako źródło energii. Ten mechanizm jest określany mianem autofagii, a autor tego odkrycia został doceniony Nagrodą Nobla w 2016 roku. Warto podkreślić, że proces autofagii odkryto i przebadano w komórkach drożdży.
Dieta Dąbrowskiej to „leczniczy” post. Jego menu opiera się o niskoskrobiowe warzywa i niskocukrowe owoce. Składniki najlepiej spożywać na surowo, gdyż zachowują najwyższą wartość odżywczą, a więc zawierają więcej witamin, składników mineralnych, antyoksydantów i enzymów, które pod wpływem obróbki termicznej ulegają częściowemu zniszczeniu. Warzywa zaleca się spożywać przede wszystkim w postaci surówek, po ukiszeniu, ew. świeżo wyciskanych soków. Dozwolone jest ich jedzenie w postaci zup z kawałkami warzyw lub kremów, przygotowanych na beztłuszczowych warzywnych wywarach, a także potraw z warzyw pieczonych lub grillowanych. Owoce także najlepiej jadać w niezmienionej formie – można przygotować z nich szaszłyki, surówkę owocową lub zjadać w całości. Dopuszcza się też świeżo wyciskane soki, smoothie, pieczone lub obgotowane owoce, a także domowe musy owocowe bez dodatku cukru. Na diecie Dąbrowskiej dopuszcza się korzystanie z ziół i przypraw, a także spożycie wody, niesłodzonych naparów herbat i ziół.
Dieta Dąbrowskiej jest dietą skrajnie eliminacyjną i monotonną, bowiem bazuje wyłącznie na warzywach i owocach. To dlatego całodzienny jadłospis dostarcza nie więcej niż 800 kcal, podczas gdy zapotrzebowanie przeciętnej kobiety i mężczyzny o prawidłowej masie ciała i niskiej aktywności fizycznej to odpowiednio 2000 kcal i 2500 kcal. Produkty zalecane na poście Dąbrowskiej charakteryzują się niskim indeksem glikemicznym, dzięki czemu posiłki nie powodują nagłego wzrostu poziomu cukru we krwi i zmniejszają zapotrzebowanie tkanek na insulinę. Stosowanie menu o tak niewielkiej kaloryczności ma doprowadzić do stanu ketozy żywieniowej. W jej przebiegu dochodzi do wytworzenia ciał ketonowych, których obecność we krwi hamuje głód.
Dr Ewa Dąbrowska zaleca przeprowadzenie 14-dniowej kuracji oczyszczająco-odchudzającej w jednej ze swoich klinik, aby podczas postu uczestnik był pod kontrolą lekarza. Warto mieć świadomość, że stosując tak skrajnie restrykcyjną dietę organizm nie ma energii do normalnego funkcjonowania. Wiele osób potrzebuje więcej czasu na sen, ma trudności z koncentracją i skupieniem, jest nerwowa, co uniemożliwia realizowanie obowiązków podczas diety warzywno-owocowej. Pojawiają się też nieprzyjemne i niepokojące objawy niedoboru energii, które autorka określa kryzysami ozdrowieńczymi. Po przebytym poście, który może trwać do 42 dni zaleca się stopniowe wdrażanie produktów wykluczonych i stosowanie go okresowo.
W fazie postu Dąbrowskiej dopuszczalne produkty to:
W fazie postu Dąbrowskiej niedopuszczona żywność to:
Faktem jest, że dieta Dąbrowskiej pozwala obniżyć masę ciała. Nie jest to jednak zaskoczeniem, gdyż nagłe ograniczenie konsumpcji żywności sprawia, że dostarczamy do organizmu mniej kalorii niż wynosi całodzienne zapotrzebowanie energetyczne. Organizm czerpie wtedy energię z zapasów zgromadzonych w tkankach, a więc w pierwszej kolejności z glikogenu wątrobowego i mięśniowego. Gdy te zostaną wyczerpane korzysta z kwasów tłuszczowych oraz białek mięśniowych. W dłuższej perspektywie czasu dieta ubogokaloryczna, której przedstawicielem jest dieta Dąbrowskiej, będzie powodowała ubytek masy ciała.
Należy mieć świadomość, że dieta Dąbrowskiej jest nieprawidłowo zbilansowana. Jej jadłospis jest ubogim źródłem białka, którego odpowiednia ilość na diecie odchudzającej pozwala oszczędzić cenną tkankę mięśniową. Ponieważ ilość białka jest w diecie Dąbrowskiej niewystarczająca, aby pokryć zapotrzebowanie, organizm czerpie je z mięśni prowadząc do ich uraty. Obniżenie zawartości tkanki mięśniowej to niższa zawartość beztłuszczowej masy ciała i niższa podstawowa przemiana materii.
Co więcej, jadłospis nie zapewnia optymalnej ilości tłuszczów (w tym niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych), które są potrzebne do wchłaniania witamin A, D, E i K, a także niektórych antyoksydantów. W efekcie ciało nie może wykorzystać dostarczonych witamin, co może doprowadzić do ich niedoborów. Jadłospis nie zapewnia też odpowiedniej ilości składników mineralnych, takich jak żelazo, cynk czy magnez.
Możliwe skutki uboczne wynikające ze stosowania diety dr Dąbrowskiej to:
Na koniec warto podkreślić, że stosowanie diety Dąbrowskiej nie jest wskazane w wielu przypadkach. Toteż zanim zdecydujemy się na jej zastosowanie, warto skonsultować tę decyzję z doświadczonym lekarzem lub dietetykiem, który po zweryfikowaniu stanu zdrowia doradzi najlepsze rozwiązanie.