O glutenie słyszał chyba każdy, kto choć odrobinę interesował się tematem zdrowego odżywiania. Narosło wokół niego wiele kontrowersji i mitów. Jedni uważają go za największego wroga walki o szczupłą sylwetkę i oskarżają go o powodowanie wielu problemów zdrowotnych, a inni twierdzą, że dieta bezglutenowa to kolejny wykreowany przez celebrytów trend żywieniowy. Z tego artykułu dowiesz się, czym właściwie jest gluten i czy dieta bezglutenowa naprawdę jest zdrowa.
Spis treści:
Gluten to grupa roślinnych białek, które naturalnie występują w zbożach. Znajdziemy go w pszenicy i jej odmianach (orkisz, durum, kamut), życie i jęczmieniu. W połączeniu z wodą tworzy lepką maź, a ta właściwość sprawia, że wypieki stają się pulchne i sprężyste. Gluten jest również dobrym nośnikiem aromatu, dlatego często dodawany jest do wysoko przetworzonych produktów, takich jak wędliny, parówki czy kostki rosołowe.
Gluten, zaraz po mleku krowim, to substancja, która najczęściej powoduje alergie, nietolerancje i inne problemy ze strony układu pokarmowego. U osób, które odczuwają dolegliwości trawienne po spożyciu produktów zawierających gluten, sprawdzi się dieta bezglutenowa. Taki sposób odżywiania jest również absolutną koniecznością w przypadku osób chorych na celiakię.
Celiakia to groźna choroba autoimmunologiczna. Cierpi na nią około 1% populacji. Objawia się zaburzeniami we wchłanianiu pokarmu. W przypadku osób zmagających się z tym schorzeniem, spożycie nawet najmniejszej ilości glutenu może przynieść tragiczne konsekwencje. Celiakia jest chorobą nieuleczalną.
Alergia na gluten najczęściej objawia się występowaniem pokrzywki, wysypki, atopowym zapaleniem skóry i pogorszeniem stanu cery, a także bólem brzucha i biegunką. W przeciwieństwie do celiakii, alergia może pojawić się na pewnym etapie życia i samoistnie minąć po kilku latach.
Nadwrażliwość na gluten dotyczy znacznie większej części populacji. Jej najczęstsze symptomy to problemy trawienne, uczucie „przelewania” w brzuchu, wzdęcia, zgaga, biegunki lub zaparcia, a także ogólne pogorszenie samopoczucia i problemy z koncentracją. W przypadku wielu osób zmagających się z tym problemem, ścisła dieta bezglutenowa nie jest koniecznością – często wystarczy jedynie zrezygnować z produktów zawierających pszenicę, a pozostałe zboża nieco ograniczyć.
W przypadku osób zdrowych, które dobrze czują się po spożyciu produktów zbożowych, dieta bezglutenowa nie jest zalecana. Należy pamiętać, że, tak samo jak każda dieta eliminacyjna, ta bezglutenowa wymaga znacznie uważniejszego komponowania posiłków, tak, by były one pełnowartościowe i dostarczały nam wszystkich niezbędnych mikro- i makroelementów. Produkty pełnoziarniste zawierające pszenicę, żyto czy jęczmień są doskonałym źródłem węglowodanów złożonych, witamin z grupy B, potasu, wapnia, fosforu, manganu i cynku, a także błonnika pokarmowego, który sprawia, że szybciej się najadamy i na dłużej jesteśmy syci, a także chroni nas przed rozwojem nowotworów. Dieta bezglutenowa na pewno nie zaszkodzi osobom zdrowym, ale sprawi, że planowanie jadłospisu stanie się o wiele bardziej wymagające i zwiększy prawdopodobieństwo wystąpienia ewentualnych niedoborów składników odżywczych.
Dieta bezglutenowa to konieczność dla osób cierpiących na celiakię. Jej stosowanie z pewnością poprawi także jakość życia osób zmagających się z alergią i nadwrażliwością na ten składnik. Jeśli należysz do którejś z tych grup lub po prostu chcesz spróbować takiego sposobu odżywiania, ale nie masz pomysłu na zdrowe, pełnowartościowe posiłki, możesz zamówić catering dietetyczny, który każdego dnia dostarczy zestaw różnorodnych i oryginalnych potraw wprost pod Twoje drzwi.